– Sytuacja, w jakiej znajduje się wypalony pracownik, jest bardzo bliska depresji – mówi Gabriela Piasecka-Pełka, psychoterapeutka.
Jerzy Walczyk: Co to jest wypalenie zawodowe?
Gabriela Piasecka-Pełka, psycholog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny: Pierwszy raz takie pojęcie, czyli wypalenie zawodowe, pojawiło się w latach 70. ubiegłego wieku. Generalnie to chroniczny stres w pracy, który przekłada się na jakość naszych obowiązków zawodowych. Nie podejmujemy trudnych decyzji, następuje obniżenie nastroju, mamy problemy ze snem, pojawić mogą się bóle głowy, ogólnie nasze samopoczucie jest coraz gorsze. Jednocześnie spada też poczucie wartości, a relacje w pracy stają się toksyczne.
Najbardziej podatni na wypalenie zawodowe są pracoholicy, którzy nie potrafią rozgraniczyć pracy od życia domowego, rodzinnego.
Od stycznia 2022 roku wypalenie zawodowe zostanie uznane za chorobę, a osoby mające takie objawy będą mogły skorzystać ze zwolnienia lekarskiego.
– Wypalenie zawodowe uwzględnione jest w klasyfikacji ICD 11 jako choroba zawodowa, dlatego pracownicy mający poczucie wypalenia będą mogli od nowego roku skorzystać ze zwolnienia lekarskiego.
Czy lockdown pogłębił wypalenie zawodowe?
– Pojawiło się w ostatnim czasie, czyli podczas COVID-19, mnóstwo problemów z rozdzieleniem pracy zawodowej od prywatnej strefy życia. Stąd obniżka nastroju, zobojętnienie, które występuje o wiele częściej niż przed pandemią. Sytuacja, w jakiej znajduje się wypalony pracownik, jest bardzo bliska depresji, a poczucie bezsensu jest tak skrajne, że pojawiają się stany lękowe, które w konsekwencji mogą prowadzić do myśli samobójczych.
Zmiana pracy to dobry i skuteczny lek na wypalenie zawodowe?
– Wypalenie pojawia się z jakiegoś powodu. To może być mobbing w pracy, brak możliwości awansu lub nasza nietypowa osobowość, której trudno dopasować się do grupy współpracowników. W niektórych przypadkach zmiana pracy może okazać się skuteczna.
Jak pracodawca może przyjść z pomocą w walce z wypaleniem zawodowym?
– W czasie pandemii COVID-19 pracodawcy znajdują się w naprawdę trudnej sytuacji. Pamiętajmy, że każdy przypadek jest indywidualny, dlatego jeśli zachodzi potrzeba, to można skierować pracownika na konsultację psychologiczną. Wprawdzie problem wypalenia zawodowego nie jest łatwy do zdiagnozowania, ale w niektórych firmach istnieją już specjalistyczne komórki, które wspierają pracownika w trudnym momencie. Niestety, w części firm czasami niedoceniona jest rola psychologa zawodowego.
Czy niskie wynagrodzenie może mieć wypływ na wypalenie zawodowe?
– Jeśli czujemy się niedowartościowani, niedoszacowani, ale jednocześnie uważamy, że stać nas na więcej, to oczywiście powód, aby nasza samoocena był niska, a tym samym pogłębia się poczucie frustracji. Izolujemy się, a to prowadzi do początku choroby.
Czy wypalenie zawodowe może być przyczyną nadużyć przy zwolnieniach lekarskich?
– Myślę, że nie będzie dochodzić do nadużyć, bo dobry psychiatra, który przebada pacjenta, szybko rozpozna, czy wypalenie jest symulowane, czy jest realne.
